مطمئنا همه‌ی افراد علاقمند به داشتن دندان‌هایی زیبا و لبخندی دلنشین هستند، برای رسیدن به این هدف داشتن دندان‌هایی سالم و منظم تا حدودی ضروری است. زمانی که شما برای ترمیم و زیباسازی دندان‌های خود به دندانپزشک مراجعه می‌کنید، معمولا دندانپزشک‌ها از مواد مختلف و روش‌های گوناگونی برای درمان زیبایی دندان‌های شما استفاده می‌کنند، اما یکی از روش‌هایی که امروزه بسیار کاربردی و مورد استقبال عموم قرار گرفته است، کامپوزیت ونیر دندان می‌باشد. این روش در حوزه زیبایی و ترمیم دندان‌های آسیب دیده بسیار مرسوم شده است. استفاده از روش ترمیم کامپوزیت دندان نه تنها بسیار مقرون به صرفه است، بلکه روشی سریع محسوب می‌شود که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است، در ادامه اطلاعات جامعی از این روش در اختیار شما قرار می‌دهیم که اگر مایل به استفاده از آن هستید، با آگاهی انتخاب کنید.
کامپوزیت دندان چیست؟
در این روش از یک ماده خمیری متشکل از مواد پلاستیکی، شیشه‌ای و رزین، استفاده می‌شود که به راحتی فرم گرفته و طیف رنگ‌های مختلفی دارد و در نهایت به کمک دستگاه لایت کیور که یک نوع اشعه آبی از خود ساطع می‌کند، مواد بر روی دندان مستحکم می‌شود. این نور آبی در واقع یک نور مرئی بسیار قوی است که تابش آن به مواد باعث سفت شدن و تبدیل آنها به پلیمر محکمی می‌گردد. کامپوزیت مانند یک روکش روی سطح بیرونی دندان‌های شما قرار می‌گیرد. ویژگی‌های کامپوزیت ونیر ، آن را تبدیل به یک گزینه بسیار مناسب برای حل مشکل نازیبایی دندان‌ها و مشکلات ترمیمی دندان مانند شکستگی، ترک دندان، پرکردن حفره دندان، برطرف کردن بد رنگی‌ها، تیرگی‌ها، لکه و زردی‌های دندان‌ها، تغییرات سایز،اصلاح نامرتبی دندان‌ها در حد کم یا متوسط و رفع فاصله‌ی بین دندان‌ها( دیاستم ) می‌کند. به روش پر کردن دندان با کامپوزیت، که در واقع یک روش ترمیم دندان‌های پوسیده می‌باشد، درمان ترمیمی گفته می‌شود، اما از آنجایی که از کامپوزیت برای رفع عیوب ظاهری و زیبایی دندان‌ها هم استفاده می‌گردد، در روش دوم به کامپوزیت ونیر شناخته می‌شود.
انواع کامپوزیت دندان
تکنیک‌ها و متریال‌های مختلفی در تولید کامپوزیتها به کار می‌روند، که موجب می‌شود تنوع زیادی از نظر مقاومت و کارایی داشته باشند و به دسته‌های مختلف تقسیم شوند که شامل:
ماکروفیل یا دانه درشت:
کامپوزیت‌های ماکروفیل یا به عبارتی دانه درشت، نسبت به بقیه مدل‌ها، ماندگارتر و بادوام‌تر هستند، تفاوت اصلی این مدل با دیگر نمونه‌های کامپوزیت دندان این است که ماکروفیل‌ها از ذرات 10 الی 15 میکرومتری تشکیل شده‌اند، به همین خاطر، به عنوان مواد ترمیم‌کننده دندان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها ایراد کامپوزیت ماکروفیل ترمیم سخت و دشوار آن است.
میکروفیل یا دانه ریز:
کامپوزیت میکروفیل نسبت به ماکروفیل‌ها از ذرات کوچک‌تری ساخته شده است و برای همین طبیعی‌تر هستند. دندان‌های ترمیم شده با این مواد ظاهری کاملاً صاف، یکدست و طبیعی دارند، اما در عوض دوام و استحکام این مدل کمتر از ماکروفیل‌ها بوده و به همان نسبت ترمیم آن ساده‌تر است.
کامپوزیت هیبریدی:
این مدل کامپوزیتها به دلیل داشتن تنوع در سایز ذرات تشکیل دهنده، قابلیت استفاده گسترده‌تری، در اختیار پزشکان قرار داده‌اند. بازه تغییر سایز کامپوزیت هیبریدی از میکرونانو، یعنی کمتر از 100 نانومتر آغاز شده و تا 4 میکرومتر و بعضا 15 میکرومتر نیز ادامه می‌یابد. این مدل کامپوزیتها مقاومت بسیار خوبی در برابر سائیدگی و ضربه دارند.
نانو کامپوزیت:
نانو کامپوزیتها جزء کاربردی‌ترین نوع مواد حال حاضر هستند که از قابلیت پالیش بسیار خوب آنها در جهت رفع مشکلات ایجاد شده در کامپوزیت‌های هیبریدی استفاده می‌شود. اندازه ذرات این مدل کامپوزیت حدود 20 نانومتر است که در برابر سائیدگی مقاومت بسیار خوبی از خود نشان می‌دهند. همچنین از آنها برای بر طرف کردن مشکلات دندان‌های عقبی استفاده می‌کنند.
کامپوزیت IPS چیست؟
کامپوزیت‌های ” آی پی اس ” نسل جدیدی از کامپوزیت ونیر دندان است، این تکنولوژی نوعی ماده ترمیم‌کننده نانو هیبریدی است که برای ترمیم دندان‌ها و جهت زیبایی آنها کاربرد دارد. برای ساخت این نوع ونیرها معمولا از ذرات سرامیک با دوام بسیار زیاد و همچنین ماده فلورانس استفاده می‌شود. شاید برای شما سوال است که مزایای کامپوزیت IPS دندان چیست؟ ویژگی‌های آناتومیکی، ذرات سرامیکی و اثرات نوری بسیار فوق العاده در این سیستم موجب شده است تا علاوه بر استحکام عالی، مقاومت بی‌نظیر، درخشندگی و زیبایی و تنوع رنگی زیادی داشته باشند.
انواع درمان دنداپزشکی توسط کامپوزیت دندان
پرکردن دندان
زمانی که دندان‌ها دچار پوسیدگی یا در اصطلاح خراب می‌شوند، اولین گام جهت ترمیم آنها برداشتن بخش‌های پوسیدگی و سپس پر کردن محل با مواد مختلفی از جمله: آمالگام یا کامپوزیت می‌باشد. در نتیجه یکی از مهم‌ترین کاربردهای کامپوزیت، به عنوان ترمیم کننده انواع پوسیدگی دندان می‌باشد.
کامپوزیت ونیر
یکی از بهترین و زیباترین نوع کامپوزیت دندان که زیبایی بسیاری به دندان‌های شما می‌بخشد، کامپوزیت ونیر می‌باشد. افرادی که هر یک از مشکلات زیر را داشته باشند، می‌توانند از این روش برای اصلاح و رفع عیوب ظاهری دندان‌ها و همچنین افزایش جلوه خنده شان استفاده کنند:
- عدم تقارن و وجود فاصله در دندان‌ها
- بد رنگ شدن دندان و وجود لکه، به علت مصرف قهوه، دخانیات یا کهولت سن
- ترک دندان در اثر مصرف غذاها و نوشیدنی‌های خیلی داغ و خیلی سرد
- پریدگی و شکستگی در دندان
تفاوت لمینت و کامپوزیت دندان
لمینت دندان یک فرآیند زیبا سازی دندان بوده که تلفیقی از هنر و تبحر دندانپزشک و لابراتواراست، به این شکل که دندانپزشک، دندان‌های شما را بر اساس میزان نیاز دندان کمی تراش می‌دهد، دندان‌هایی که مرتب هستند بدون تراش و یا با تراش بسیار کم و دندان‌هایی که بهم ریختگی و نامرتبی و پوسیدگی دارند بر اساس میزان نیاز آنها تراش داده می‌شوند. سپس از دندان‌ها قالب گرفته شده و برای لابراتوار ارسال می‌گردد. لابراتوار در طی یک بازه زمانی ( حدود دو هفته )، لمینت‌ها را ساخته و ارسال می‌کند و دندانپزشک آنها را با مواد مخصوص روی دندان‌های شما می‌چسباند. در طول مدت هم اگر تمایل داشته باشید دندانپزشک به شما روکش موقت می‌دهد تا ظاهر زیبایی داشته باشید.
کامپوزیت ها یک ماده خمیری شکل که در یک جلسه و در یک روز روی سطح بیرونی دندان‌ها چسبیده و پالیش و فرم داده می‌شود و شکل نهایی دندان هم می‌تواند براساس سلیقه فرد تهیه گردد. به طور مثال بعضی دوست دارند دندان‌های شماره یک، کمی بلندتر و صاف باشد یا لبه دندان فرم داشته باشد، همچنین گاهی برخی تمایل دارند تا دندان‌های نیش، کمی تیزتر یا گرد باشد، تمام این موارد بر اساس سلیقه شخصی فرد تعیین می‌گردد.
- کیفیت زیبایی یکسان دارند ولی طول عمر لمینت ها بیشتر است
- زیبایی چشمگیر تر و جنس سرامیک دارند.
- طول عمر کامپوزیت 15 سال و لمینت 20 تا 30 سال می باشد
- لمینت دندان هزینه بالاتری نسبت به کامپوزیت دارد.
- سهولت در اجرا و سرعت عمل کامپوزیتها بیشتر از لمینت دندان است.
قیمت و هزینه کامپوزیت دندان
اگر علاقمند به ترمیم دندان‌های خود با کامپوزیت هستید، بدون شک یکی از دغدغه‌های شما هزینه و قیمت تمام شده این کار می‌باشد. از آنجا که هزینه کامپوزیت دندان به عوامل مختلفی وابسته است، نمی‌توان برای آن یک هزینه تمام شده قطعی بیان کرد، چرا که عواملی مانند، محل کلینیکی که ترمیم انجام می‌شود، کیفیت مواد و کشورسازنده، میزان تجربه و تبحر دندانپزشک، نوع تجهیزات مورد استفاده، امکانات و خدمات ارائه شده و … همگی در هزینه نهایی موثر هستند.
مراحل کامپوزیت ونیر دندان
- جرمگیری و تمیز کردن دندان‌ها از هر گونه آلودگی.
- متخلخل کردن سطح دندان توسط ماده اسیدی ویژه.
- انجام باندینگ دندان توسط ماده مخصوص باند.
- قراردادن کامپوزیت ونیر بر روی دندان به کمک اپلیکاتور.
- اتصال کردن مواد توسط تابش نور آبی با دستگاه لایت کیور.
- در آخر فرم دهی و شکل‌دهی مواد کامپوزیت بر روی دندان.
مزایای کامپوزیت دندان
- نیاز به تراش زیاد دندان و ایجاد حفره بزرگ ندارد.
- به ساختار اصلی دندان آسیب نمی‌رساند.
- فقط در یک جلسه کاری به اتمام می‌رسد.
- به عنوان یک روکش مطبی شناخته می‌شود.
- به راحتی قابل تعویض و ترمیم است.
- باعث افزایش استحکام ساختار دندان می‌شوند.
- رنگ آنها بسیار هم رنگ دندان است و ظاهری کاملا طبیعی دارند.
معایب کامپوزیتها
- طول عمرکمتر نسبت به سایر روش‌های مشابه مانند لمینت.
- قابلیت رنگ پذیری بیشتری نسبت به مینای دندان دارد که با پالیش قابل رفع است.
چگونه از کامپوزیت ونیر دندان خود مراقبت کنیم
بعد از انجام هر عمل زیبایی و یا ترمیمی یک سری مراقبت‌های لازم و ضروری نیاز است تا دوام و ماندگاری کار افزایش یابد. دراین راستا به شما توصیه می‌کنیم موارد زیر را بعد از انجام کامپوزیت ونیر دندان رعایت نمائید تا از نتیجه کار لذت بیشتری ببرید:
- بعد از کامپوزیت ونیر بهتر است از وارد کردن هر گونه فشار پرهیز نمائید.
- در ساعات ابتدایی از مصرف مایعات و مواد غذاهای که باعث ایجاد رنگ می‌شوند، مانند کافئین، شکلات و غذاهایی که حاوی زردچوبه، زعفران، رب و سایر مواد رنگی هستند، خودداری نمائید.
- حفظ بهداشت دهان و دندان یکی از مراقبت‌های ضروری بعد از کامپوزیت ونیر است. انجام دخ دندان، مسواک زدن مرتب و استفاده از دهان شویه ضد پلاک بسیار تاثیرگذارند.
- برای دوام و ماندگاری و حفط زیبایی رنگ کامپوزیت، تا حدودی مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی رنگ را کم کنید.
- در صورت مصرف دخانیات امکان رنگ پذیری کامپوزیتها وجود دارد و نیاز است به صورت مرتب، دو تا سه ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کرده و دندان‌ها پالیش شوند.
بهترین و طبیعی‌ترین رنگ کامپوزیت دندان چیست
این که رنگ کامپوزیت خیلی مصنوعی نباشد و کاملا طبیعی جلوه کند، یکی از دغدغه‌های مهم افرادی است که اقدام به انجام این کار می‌کنند. انتخاب رنگ مناسب به عوامل مختلفی مانند رنگ پوست فرد، رنگ مو، تیپ شخصیتی، شغل و کار بستگی دارد. دندانپزشک از طریق تست چندین رنگ روی دندان‌های شما، کمک می‌کند که بتوانید بهترین طیف رنگی، مناسب تنالیته پوست، سن و باقی مشخصات فردی خود را انتخاب نمائید.
بهترین مارک‌های کامپوزیت دندان کدامند؟
مارک Bisco یکی از بهترین و معروف‌ترین برندهای آمریکایی است که به دلیل داشتن یک ماده تحریک کننده به نام سیلیکات کلسیم در متریال‌های سازنده خود، در حفاظت از دندان و لثه‌های طبیعی بسیار مفید عمل کرده و استحکام و مقاومت خوبی برای دندان‌های کامپوزیتی به ارمغان آورده است.
کلام آخر
مواد کامپوزیتی دارای جنس و رنگ‌های مختلف بوده و دوام و استحکام متفاوتی نیز دارند. بنابراین برای اینکه کار زیبایی و ترمیم دندان شما دارای نتیجه دلخواه و مطلوبی باشد، علاوه بر کیفیت متریال و مواد اولیه، انتخاب دندانپزشک و تیم مناسب جهت انجام کامپوزیت دندان شما نیز بسیار حائز اهمیت می‌باشد. به همین دلیل به شما توصیه می‌کنیم، در مطب دندانپزشکی دکتر آزاده خلجیان از مهارت و تبحر ایشان، که نتیجه سال‌ها دانش و تجربه است، بهره گرفته و در ترمیم و زیباسازی دندان‌های خود برای داشتن یک لبخند زیبا و دوست داشتنی کمک بگیرید.
پرسش و پاسخ های متدوال
1) کامپوزیت ونیر دندان چیست؟
این متد درمانی، مدرن‌ترین روش درمان دندان و زیباسازی طرح لبخند است، کامپوزیت ونیر دندان در واقع یک ماده خمیری شکل است که از متریال‌های ترکیبی که ماهیت رزین دارند، تشکیل می‌شود و هم‌رنگ دندان بوده و پس از این که بر روی دندان فرم داده شد، به کمک اشعه آبی دستگاه لایت کیور سفت و محکم می‌گردد.
2) کامپوزیت دندان بهتر است یا لمینت سرامیکی؟
تنها عامل تعیین کننده این است که هزینه کامپوزیت نسبت به لمینت کمتر و سرعت عمل بالاتر است. تنها تفائوت دیگری که وجود دارد در مورد عده ای از افراد است که علی رقم این که دندان‌های مر تب و سالمی دارند، اما از رنگ خوبی برخوردار نیست و روش بلیچینگ هم بر روی دندانهایشان جواب نمی‌دهد و از طرف دیگر اصلا نمی‌خواهند که دندانهایشان تراش بخورد، برای همین مایل هستند از روش کامپوزیت ونیر استفاده نمایند.
3) تفاوت کامپوزیت و بلیچینگ چیست؟
بلیچینگ در واقع درمانی است که دندان‌های شما را سفیدتر می‌کند و تنها شباهت آن با کامپوزیت همین سفید کردن دندان‌ها می‌باشد. کامپوزیتها باعث تغییر فرم ظاهری دندان‌ها می‌شوند در حالی که این امر با استفاده از بلیچینگ امکان پذیر نیست، علاوه بر این کامپوزیت در برطرف کردن سایر ایرادات دندان‌ها مانند ترک‌ها، لب پریدگی دندان‌ها، ناقرینگی و … نیز به کار برده می‌شود در حالی که بلیچینگ تنها برای سفید کردن دندان ها استفاده می‌شود.
4) آیا انجام کامپوزیت دندان در دوران بارداری امکان‌پذیر است؟
انجام کامپوزیت دندان در دوره بارداری کاملا به شرایط و روحیات فرد بستگی دارد، در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است، قرار گرفتن بر روی یونیت دندانپزشکی به مدت طولانی بسیار خسته کننده و آزار دهنده باشد همچنین هورمون‌ها در این دوران باعث ایجاد یکسری تغییرات در لثه ها شده و به این دلیل بهتر است کامپوزیت در این دوران صورت نگیرد، چرا که کامپوزیت ونیر دقیقا در امتداد لبه لثه‌ها انجام می‌گیرد و وقتی لثه‌ها حساس باشند، می‌تواند باعث ایجاد آزار و اذیت برای خانم باردار شود.
5) آیا می‌توان بر روی روکش ایمپلنت را کامپوزیت ونیر انجام داد؟
بله می‌توان انجام داد ولی عمر کامپوزیت ونیر بر روی روکش ایمپلنت بسیار کمتر از زمانی است که بر روی خود دندان انجام می‌گیرد. چون روکش‌ها یک سطح سیقلی و سرامیکی دارند که میزان باند سرامیک به کامپوزیت کمتر از میزان باند مینای دندان به کامپوزیت است.
6) ارتوندسی بهتر است یا کامپوزیت؟
اگر تنها مایل به انجام یک عمل اصلاحی و شکل‌دهی دندان‌ها هستید، بدون شک ارتوندسی بهترین گزینه می‌باشد، اما اگر زیبایی لبخند و تناسب دندان‌ها برای شما در اولویت قرار دارد، می‌توانید کامپوزیت دندان را انتخاب نمائید. در مواردی که بهم ریختگی دندان‌ها شدید بوده یا فرد دچار ناهنجاری فک باشد، درمان کامپوزیت ونیر توصیه نمی‌شود و فرد باید در ابتدا دندان‌هایش را با ارتوندسی مرتب کند و ناهنجاری فک را اصلاح کند و پس از آن اگر تمایل داشت می‌تواند برای زیباتر کردن دندان از روش کامپوزیت ونیر استفاده کند.
7) آیا کامپوزیت‌های دندان دائمی هستند؟
کامپوزیت‌های دندانی دارای طول عمر مفیدی بین 10 تا 15 سال هستند، این بازه با نوع متریال مورد استفاده و نحوه مراقبت شخص متغیر است، جنس و کیفیت کامپوزیت ونیر، مهارت دندانپزشک و میزان مراقبت خود فرد تعیین کننده است. فردی که مراقبت خوبی دارد ممکن است تا 20 سال بتواند از کامپوزیت ونیر خود استفاده نماید ولی کسی که سیگار مصرف می‌کند و از مواد رنگی استفاده می‌نماید و مراقبت کمی دارد، ممکن است طول عمر کامپوزیت ونیر آن 5 تا 7 سال باشد.
8) آیا کامپوزیت دندان درد دارد؟
در صورتی که نیاز به تراش دندان نداشته باشید و کامپوزیت دندان شما توسط پزشک مجرب انجام شود، دردی نخواهد داشت.
