از بیماری‌های شایع دهان و دندان که بسیارهم رواج دارد، عفونت لثه یا التهاب لثه است. این عارضه معمولا در اثر تجمع باکتری‌ها در اطراف لثه ایجاد شده و عموما توسط متخصص دندانپزشکی قابل تشخیص است. اگر می‌خواهید احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش داده، یا خطرات ناشی از این بیماری را به حداقل برسانید، در این مطلب با ما همراه باشید تا از صفر تا صد علت التهاب لثه و همچنین راه‌های درمان عفونت لثه را با هم بررسی کنیم.
عفونت لثه چیست؟ ( Gum Infection )
هنگامی که باکتری‌ها درون یا اطراف لثه تجمع پیدا کرده و هنوز پیشروی نکرده‌اند، باعث ایجاد التهاب لثه شده و در صورتی که به مرور زمان وارد بافت زیرین لثه شوند، سبب بروز عفونت لثه می‌گردند. محل عفونت لثه در زیر درز وی شکلی که بین لثه و دندان قرار دارد( شیار دندان ) بوده و چون محل اتصال لثه به دندان را تحت تاثیر قرار داده، باعث ایجاد فشار بر روی ریشه دندان گردیده و بافت لثه را در معرض آسیب قرار می‌دهد. از آنجا که لثه‌ها در واقع حفاظت از دندان‌ها را به عهده دارند، هرگونه عفونت لثه می‌تواند عواقب جبران ناپذیری مانند خونریزی، التهاب، تورم و حتی پریودونتیت لثه با پیوره لثه را به همراه داشته باشد.
با مراجعه به مجله دندانپزشکی و مطالعه بلاگ آبسه دندان چیست؟ می‌توانید بیشتر با عفونت لثه آشنا شوید.
نشانه‌های عفونت لثه
علائم عفونت لثه بسته به شدت و محل ایجاد آن متفاوت است. عفونت لثه در واقع بیانگر ضعف سلامت دهان و دندان و خصوصا لثه‌ها است. از نشانه‌های بارز وقوع آن،می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در زمان جویدن غذا
- خونریزی از لثه
- حساس شدن دندان‌ها
- لق شدن ناگهانی دندان
- بوی بد دهان
- ترشح چرک در دهان
- ایجاد آبسه روی لثه
- متورم شدن لثه
- تحلیل لثه
- تغییر رنگ لثه
- تغییر در نحوه قرار گیری دندان‌ها
- از بین رفتن خط لثه و بلندتر به نظر رسیدن دندان‌ها
در صورت بروز هر یک از علائم باید بلافاصله با مراجعه به یک وب سایت دندانپزشکی، از متخصص وقت ویزیت گرفته و در خواست بررسی دقیق وضعیت دندان های‌تان را نمائید و در اسرع وقت نسبت به درمان آن اقدام نمائید.
چرا عفونت لثه ایجاد می‌گردد؟
جرم و پلاک معمولا بر روی قسمت‌های بیرونی لثه که برای ما قابل مشاهده است، ایجاد شده و در صورتی که فرد بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نکند و به موقع اقدام به تمیز کردن این پلاک‌ها ننماید، به مرور زمان آن‌ها تبدیل به تارتار شده و در زیر خط لثه گسترش می یابند و موجب التهاب و در نهایت عفونت لثه می‌شوند. به جز عدم رعایت بهداشت و سلامت دندان‌ها، عوامل دیگری مانند، موارد زیر در ایجاد التهاب لثه تاثیر گذار هستند:
- استعمال دخانیات
- مصرف الکل
- تغذیه نامناسب و مصرف زیاد قندها، کربوهیدرات‌ها
- کمبود ویتامین‌ها مخصوصا ویتامین C
- خشکی دهان
- ترمیم ناقص و نامناسب دندان‌ها
- تجمع پلاک‌ها دربین دندان‌های نامرتب و کچ
- بیماری‌هایی که سبب کاهش ایمنی بدن می‌شوند مانند سرطان، HIV، AIDS
- مصرف برخی داروها مانند: فنی توئین، داروی فشار خون و قرص ضد بارداری و …
- تغییرات هورمونی مانند دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی
- وراثت و ژنتیک
- بیماری مزمن مانند دیابت
- استرس و اضطراب زیاد
- جرم دندان
- ضعف سیستم ایمنی
هنگامی که بهداشت دهان و دندان و نظافت دستگاه‌هایی مانند پروتز مصنوعی، براکت ارتودنسی و حتی بریج دندان را رعایت نکنید، آن‌ها می‌توانند محل مناسبی برای تجمع پلاک‌ها و باکتری‌ها گردیده و در نهایت سبب بروی التهاب و عفونت لثه شوند.
راه‌های درمان عفونت لثه چیست؟
در کلینیک دندانپزشکی از روش‌های مختلفی برای درمان عفونت لثه، استفاده می‌کنند. این تفاوت به میزان التهاب لثه و درجه عفونت ایجاد شده، بستگی دارد. بسته به نظر و صلاح دید متخصص دندانپزشک از متدهای مختلف برای پاکسازی عفونت ایجاد شده استفاده می‌شود.
درمان عفونت به کمک دارو
بسته به میزان شدت عفونت ایجاد شده و بر اساس تشخیص و صلاح دید دندانپزشک از داروهای مختلفی جهت درمان عفونت لثه استفاده می‌شود، که شامل:
- درمان با دهانشویه ضدعفونی کننده
- مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی موثر بر باکتری های دهانی
- استفاده از آنتی بیوتیک‌های موضعی
برخی آنتی بیوتیک‌ها مانند داکسی سیلین با جلوگیری از ساختن پروئین باکتریایی، رشد باکتری‌ها را متوقف می‌کند.
جرم‌گیری راهی برای درمان عفونت لثه
با کمک جرم‌گیری می‌توان تمام باکتری‌ها و پلاک‌های تشکیل شده روی لثه را تمیز کرد تا از تحریک بیشتر لثه و نفوذ عفونت به عمق ریشه جلوگیری گردد. برای تمیز کردن عمقی دندان‌ها از روش های متعددی که به حذف پلاک و تارتار ایجاد شده می‌انجامد، کمک می‌گیرند، اسکیلینگ یکی از این روش‌ها است که در واقع نوعی خدمات جرم‌گیری عمیق دندان بوده که با از بین بردن تارتار و پلاک در بالا و زیر خطر لثه به پاک سازی عمیق لثه کمک کرده و امکان پیشروی بیماری را از بین می‌برد.
استفاده از لیزر برای حذف تارتار
لیزر تراپی یک روش پیشرفته جهت از بین بردن پلاک‌ها و لکه‌های تارتار بوده و در مقایسه با جرم‌گیری اسکیلینگ با درد و خونریزی کمتری همراه است.
جراحی راه حلی تهاجمی برای درمان عفونت لثه
اگرشدت عفونت لثه به حدی باشدکه سبب آسیب بافت استخوان فک یا بافت نرم دهان گردد، جراحی تنها راه حل خواهد بود. در این متد نیز بر حسب نیاز از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کنند که عبارتند از:
- جراحی فلپ
در این روش لثه‌ها از روی سطح دندان جدا شده و سپس زیر آن‌ها عمیقا از هر گونه جرم و باکتری تمیز می‌گردد و در نهایت لثه در محل خود بخیه زده می‌شود.
- پیوند لثه
در جراحی پیوند لثه یک تکه از بافت سقف دهان جدا شده و در محل لثه عفونت کرده و در ناحیه ریشه دندان پیوند زده می‌شود. با این درمان، از تشدید بیماری جلوگیری می‌گردد.
- پیوند استخوان فک
در پیوند استخوان همانند جراحی فلپ، لثه‌ها از دندان جدا شده و یک تکه استخوان به محل مورد نظر پیوند زده می‌شود، تا فرآیند استخوان سازی در ناحیه فک تقویت شود.
- افزایش طول تاج دندان
در صورت لزوم دندانپزشک متخصص برای درمان عفونت لثه، از روش کوتاه کردن لثه‌ها استفاده می‌کند که در نهایت سبب افزایش طول تاج دندان خواهد شد.
کشیدن دندان آخرین راه درمان عفونت لثه
اگر عفونت لثه به دندان رسیده و سبب آسیب شدید آن شده باشد، چاره‌ای جز کشیدن دندان وجود نخواهد داشت. در واقع این آخرین راه حل در بدترین شرایط است.
برخی مواقع رشد دندان عقل باعث ایجاد عفونت در لثه می‌شود، که در این شرایط برای کنترل عفونت و جلوگیری از پیشروی آن به سایر قسمت‌ها باید دندان عقل را کشید.
درمان خانگی عفونت لثه
دقت کنید در شرایطی که عفونت پیشرفت کرده، باید با مراجعه به یک مطب دندانپزشکی مجهز، از یک متخصص مجرب کمک بگیرید. اگر عفونت خیلی حاد نباشد، می‌توان از روش‌های خانگی نیز استفاده کرد. این راهکارهای خانگی عبارتند از:
- شستشوی دهان با آب نمک
- استفاده از زردچوبه و جوش شیرین به عنوان دهانشویه
- غرغره کردن عصاره نعنا
- استفاده از محلول ژل آلوئه ورا
- شستن دهان با چای سبز
- بکار بردن دهانشویه روغن نارگیل و بادرنجبویه
- استفاده از روغن لیموترش
- روغن درخت چای جهت شستشوی دهان
پیشگیری بهتر از درمان
بدون شک بهترین و اولین راه حل برای جلوگیری از ایجاد عفونت لثه، رعایت کامل نکات بهداشت دهان و دندان است. اما در کنار آن توجه به یکسری نکات می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به التهاب لثه موثر باشد:
- استفاده منظم از مسواک و نخ دندان
- مصرف دهانشویه‌های ضد باکتری و ضد التهاب
- رعایت رژیم غذایی سالم
- اجتناب از مصرف سیگار و الکل
- مراجعه به مطب دندانپزشکی جهت چکاپ منظم دندان‌ها
- غره غره آب نمک بعد از هر وعده غذایی
- تقویت سیستم ایمنی بدن
در رژیم غذایی سالم استفاده از کربوهیدارت و شیرینی‌جات محدود شده و به جای آن‌ها باید پروتئین کافی، میوه، سبزیجات تازه و مواد غذایی که ویتامین c دارند، مصرف گردد.
چه کسانی کاندید مناسبی جهت ابتلا به عفونت لثه هستند؟
افرادی که مولفه‌های زیر را دارا هستند، بیشتر از همه مستعد ابتلا به عفونت لثه هستند:
- افراد سیگاری
- بیماران دیابتی
- عدم توجه به بهداشت دهان و دندان
- خانم‌های باردار
- نقص سیستم ایمنی
- مشکلات ژنتیک و وراثت
- داشتن دندان‌های کج و نامرتب
کلام آخر،بهترین زمان مراجعه به متخصص
زمانی که به طور مرتب برای چکاپ نزد پزشک متخصص مراجعه می‌کنید، به محض بروز هر گونه عفونت و التهابی می‌توانید در همان مراحل اولیه پیش از رسیدن به شرایط حاد برای درمان اقدام نمائید. در این راستا شما باید از یک متخصص با تجربه کمک بگیرید، در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم، هر شش ماه یک‌بار با مراجعه حضوری نزد دکتر آزاده خلجیان از شرایط مشاوره رایگان ایشان بهره برده و به بررسی کامل وضعیت دهان و دندان خود بپردازید، تا بتوانید به موقع از بروز مشکلات جدی جلوگیری نمائید.
