فاصله بین دندان‌ها درافراد مختلف از کودکان تا بزرگ‌سالان، دیده می‌شود. معمولا این عارضه در بچه‌ها با افزایش سن و درآمدن دندان‌های دائمی و همچنین هنگام ورود به دوران بلوغ بر طرف می‌گردد، اما در افراد بالغ باید از روش‌های دیگری برای اصلاح این معضل استفاده کرد. ارتودنسی دندان فاصله‌دار از قدیمی‌ترین و متداول‌ترین درمان‌هایی است که در کلینیک دندانپزشکی انجام شده و می‌تواند به صورت ریشه‌ای به حل این معضل کمک نماید. در این بلاگ قصد داریم به بررسی دقیق تمام جوانب این عارضه و راه‌های درمان آن بپردازیم.
فاصله بین دندانی یعنی چه؟
به فاصله و شکاف بیشتر از 5/0 میلی‌متر که در بین دندان‌ها، وجود دارد، دیاستما می‌گویند. این فاصله عموما در بین دو دندان جلویی در فک بالا یا پایین دیده شده و این مشکل محدوده سنی یا مکان مشخصی ندارد و هم برای کودکان و هم برای افراد بالغ می‌تواند ایجاد گردد. یکی از راه‌های درمانی مطمئن، ارتودنسی دندان فاصله‌دار است.
حتما بخوانید: ارتودنسی دندان چیست؟
به چه دلیل دیاستما ایجاد می‌گردد؟
طیف وسیعی از عوامل مختلف، در شکل‌گیری و ایجاد فاصله بین دندانی یا دیاستما دخیل هستند، که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
عدم تناسب سایز استخوان فک و دندان
این عدم تناسب دهان و فک به دو صورت سبب ایجاد عارضه دیاستما می‌گردد، زمانی که دندان‌ها کوچک‌تر از اندازه طبیعی بوده و ما بین آن‌ها فاصله ایجاد گردد، یا هنگامی که فک بزرگ‌تر از حالت نرمال بوده و باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها شود. هر دو این معضلات می‌توانند ریشه ژنتیکی داشته باشند.
عدم رشد دندان‌ها یا از دست دادن دندان
گاهی به طور طبیعی برخی دندان‌هادر لثه باقی مانده و رشد نمی‌کنند و جای خالی آن‌ها باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها می‌شود، همچنین افتادن دندان در اثر عوامل مختلف نیز می‌تواند باعث ایجاد فاصله بین دندانی شود.
فرنوم لب
به قسمت کوچکی از بافت دهانی که محدوده داخلی لب بالا را به لثه متصل می‌کند، فرنوم لب گفته می‌شود. اگراین زائده بزرگ‌تر از حد نرمال باشد، بین دود دندان جلویی در فک بالا، فاصله ایجاد کرده و سبب بروز فاصله بین دندانی خواهد شد.
رفلاکس نا مناسب بلع غذا
رفلاکس بلع، در واقع به نحوه غذا خوردن یا قورت دادن هر خوارکی اشاره دارد، زمانی که در حالت عادی شما مشغول غذا خوردن هستید، هنگام قورت دادن، به تو خودکار زبان به سقف دهان می‌چسبد، اما اگر این مکانیسم خوب عمل نکند، باعث برخورد زبان با دندان‌های جلویی شده و سبب بروز عارضه فاصله بین دندانی می‌شود.
عادت‌های مضر
داشتن یکسری روش‌های غلط و عادات نامناسب باعث بروز فاصله بین دندانی شده و طبعات خاص خودشان را دارند. برای مثال مکیدن انگشت ، استفاده از پستانک غیر استاندارد، دندان قروچه، فشار بیش از اندازه به دندان‌ها و … همگی از عوامل تاثیرگذار در ایجاد فاصله بین دندانی هستند.
معضلات لثه
بیمارهای مختلف لثه مانند پریودنتیت سبب کاهش استحکام و مقاومت لثه شده و در نهایت باعث حرکت دندان‌ها و ایجاد فاصله بین دندانی می‌شود. انواع بیماری لثه می‌تواند در شکل‌گیری دیاستما نقش داشته و سبب تحلیل بافت لثه و از بین رفتن دندان و ریشه آن گردند.
از علائم بارز دیاستما گپ یا فاصله بین دندان‌ها است، با این وجود در صورت وجود بیماری‌های لثه، علائمی مانند تحلیل لثه، ورم و التهاب لثه، خونریزی، بوی بد دهان و لق شدن دندان‌ها نیز اتفاق می‌افتند.
روش‌های درمان دیاستما
تشخیص معضل فاصله بین دندانی بسیار ساده است. کافی است به مطب دندانپزشکی مراجعه کرده و توسط متخصص وضعیت دندان‌های خود را بررسی نمائید. یکی از اصلی‌ترین درمان‌هایی که برای دیاستما مورد استفاده قرار می‌گیرد، ارتودنسی دندان فاصله دار است، اما از آنجایی که بسیاری از افراد به دلیل هزینه بالای ارتودنسی دندان و مدت زمان طولانی که باید صرف کنند تا دندان‌ها به حالت عادی برگردند، مایل به انجام این روش نیستند، بنابراین متخصصان این حوزه از راه‌ها و روش‌های مختلفی برای بر طرف کردن این مشکل استفاده می‌کنند که از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتودنسی دندان فاصله‌دار
- استفاده از براکت دندان نواری
- انواع روکش دندان
- اصلاح دیاستما با ایمپلنت و بریج دندانی
- جراحی فرنوم لب
درمان دیاستما با کمک ارتودنسی
بهترین راه درمان دیاستما بستن فاصله بین دندان‌ها با کمک ارتودنسی است. در واقع فاصله‌ای که بین دندان‌ها ایجاد می‌شود با کمک بریس‌های ارتودنسی بر طرف شده و دندان‌ها بدون آنکه نیاز به استفاده از هر گونه آیتم خارجی مثل کامپوزیت و لمینت و … داشته باشند، به حالت طبیعی و نرمال برمی‌گردند. برای درمان فاصله بین دندان‌ها از انواع ارتودنسی دندان بر اساس صلاح دید متخصص دندانپزشک استفاده می‌گردد که شامل موارد زیر هستند:
- ارتودنسی ثابت فلزی
- ارتودنسی متحرک
- ارتودنسی لینگوال
- بریس دیمون
- بریس سرامیکی
- ارتودنسی نامرئی
برای این که با انواع ارتودنسی دندان آشنا شده و در مورد آن بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم به مجله دندانپزشکی ما مراجعه کرده و بلاگ ارتودنسی دندان چیست؟ را مطالعه نمائید.
مزایای ارتودنسی دندان فاصله‌دار چیست؟
حتما بخوانید: ارتودنسی متحرک چیست؟
مهم‌ترین ویژگی‌های این متد درمانی به شرح زیر است:
- بر طرف شدن فاصله بین دندان‌ها و تراز شدن آن‌ها
- بهبود عملکرد فک و دهان در هنگام غذا خوردن و ادای کلمات
- اصلاح طرح لبخند و افزایش زیبایی ظاهری
- بهتر شدن بهداشت دهان و دندان به دلیل سهولت در مسواک زدن دندان‌ها
- جلوگیری از ایجاد پوسیدگی و عفونت دهانی و گرفتگی‌های ناحیه فک
استفاده از براکت دندان نواری
برای درمان فاصله بین دندان‌ها زمانی که خفیف هستند، از این روش می‌توان استفاده کرد. عملکرد آن به این صورت است که ابزارهای چسب مانند نواری در اطراف دندان قرار گرفته و با فشاری که ایجاد می‌کنند باعث بسته شدن فاصله بین دندان می‌گردند. این روش خیلی مورد تائید نبوده و در برخی موارد احتمال بدتر شدن شرایط و حتی لق شدن دندان‌ها وجود دارد.
انواع روکش دندان
هنگامی که فاصله بین دندان‌ها زیاد نیست و دچار پوسیدگی نشده‌اند، می‌توان از انواع روکش دندان برای اصلاح فاصله بین دندانی استفاده کرد. باید توجه داشته باشید که روکش‌های دندانی تنها ظاهر دندان‌ها را بهتر می‌کنند و در واقع فواصل دندانی را پنهان می‌کنند، اما به صورت اساسی از ریشه مشکل را بر طرف نمی‌نمایند. برای اصلاح و بر طرف کردن دیاستما بهترین روش ارتودنسی دندان فاصله‌دار است، با این وجود در شرایطی که دیاستما خفیف است می‌توان از انواع روکش‌های دندانی زیر جهت اصلاح ظاهر دندان‌ها و بهبود طرح لبخند استفاده کرد:
- ونیر کامپوزیت:
در یک جلسه انجام شده و برای دیاستما ناشی از دندان‌های کوچک گزینه مناسبی است. همچنین قیمت تمام شده آن در مقایسه با هزینه ارتودنسی دندان فاصله دار، بسیار مقرون به صرفه‌تر بوده و در صورتی که دچار مشکل شود، قابل ترمیم است.
- لمینت دندان سرامیکی:
تقریبا روشی مشابه کامپوزیت ونیر است با این تفاوت که در این متد مینای دندان تراشیده شده و بعد از این که در مطب از دندان قالب‌گیری انجام شد، برای لابراتوار ارسال و روکش مناسب ساخته شده و نصب می‌گردد.
اصلاح دیاستما با ایمپلنت و بریج دندانی
هنگامی که دیاستما در اثر از دست دادن یک یا چند دندان ایجاد شده باشد، برای درمان فاصله بین دندان‌ها، می‌توان از روش‌های ایمپلنت دندان، بریج دندانی و انواع پروتز استفاده کرد.
جراحی فرنوم لب
زمانی که بافت لثه دچار تورم شده یا رشد نماید، با وارد کردن فشار به دندان‌ها باعث فاصله گرفتن آن‌ها از یکدیگر می‌شود، به این عارضه فرنوم لب گفته شده که عمدتا با کمک جراحی کوچک در مطب دندانپزشکی این زائده برداشته و سپس با کمک انواع ارتودنسی دندان و روکش‌های مختلف بر طرف می‌گردد.
اصلاح دیاستما با ارتودنسی دندان چقدر طول می‌کشد؟
طول درمان ارتودنسی دندان فاصله دار به عوامل مختلفی چون: وضعیت دندان‌ها، میزان فاصله آن‌ها، نوع دستگاه ارتودنسی مورد استفاده و … بستگی داشته و معمولا بین 6 ماه تا 2 سال به طول می‌انجامد. همچنین تعهد و پایبندی بیمار به انجام توصیه‌هایی که توسط متخصص دندانپزشک ارائه می‌گردد، می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
پیشگیری از ایجاد فاصله بین دندانی
یکی از بهترین راه کارها در مورد فواصل دندانی، پیشگیری از ایجاد این عارضه است. به جز در مواردی که عامل ژنتیک و وراثت دخیل هستند، می‌توان با استفاده از یکسری راه کارهای موثر از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
- گاهی بیماری‌های لثه سبب التهاب و عفونت بافت لثه و ایجاد فواصل دندانی می‌گردد، با رسیدگی به موقع به دندان‌ها می‌توان از عوارض ناشی از بیماری‌های لثه، جلوگیری کرد.
- جلوگیری از مکیدن انگشت در دوران کودکی می‌تواند کمک کننده باشد.
- آموزش نحوه صحیح بلع و غذا خوردن به فرزندان‌مان از دوران کودکی بسیار موثر است.
- رعایت و ارتقاء بهداشت دهان و دندان اثرات مثبت زیادی به همراه دارد.
- هر 6 ماه یکبار با چکاپ منظم دندان‌ها در یک کلینیک تخصصی، جلو بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات گرفته می‌شود.
برای چکاپ و بررسی وضعیت دندان‌ها، می‌توانید از طریق وب سایت دندانپزشکی دکتر خلجیان، برای گرفتن نوبت مشاوره رایگان اقدام نمائید.
هزینه درمان دیاستما
هزینه درمان فاصله بین دندان‌ها، به عوامل زیر بستگی دارد:
- نوع روش درمانی
- تعداد و اندازه فاصله بین دندان‌ها
- متریال و موادی مورد استفاده در روش درمانی اتخاذ شده
- تجهیزات و امکانات کلینیک دندانپزشکی
- مهارت و تجربه متخصص دندانپزشک
توصیه نهایی ما
ارتودنسی دندان فاصله‌دار یک روش درمانی و زیبایی جهت اصلاح دندان‌ها و ایجاد ظاهری مرتب و منظم در آن‌ها است. اما برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید زیر نظر یک متخصص کارآزموده و با تجربه باشد، تا بتواند درمان مناسب با شرایط بیمار را انتخاب و انجام دهد. با دریافت رزرو نوبت آنلاین، از دکتر آزاده خلجیان می توانید ضمن دریافت مشاوره رایگان از تجربه و خدمات ایشان بهره‌مند شوید.
