اگر یک یا چند دندان خود را به دلایل مختلف از دست داده باشید، حتما بدنبال یک جایگزین مناسب برای جای خالی آن هستید. دندانپزشکان معمولا از انواع شیوه‌ها و روش‌ها برای بر طرف کردن این مشکل استفاده می‌کنند، اما بدون شک ایمپلنت دندان از پرطرفدارترین گزینه‌ها است. یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت کاشت دندان با ایمپلنت، طبیعی بودن آن‌ها است. برای آشنایی بیشتر تا انتها با ما همراه باشید.
ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان نوعی پروتز بوده که جایگزین مناسبی برای دندانهای از دست رفته است و به جای دندان مصنوعی یا پروتز های متحرک، استفاده می‌گردد. در این روش ایمپلنت‌ها با قرار گرفتن در بافت لثه و زیر استخوان فک مثل یک ریشه دندان طبیعی عمل کرده و با بافت لثه پیوند می‌خورند. در واقع ایمپلنت دندان همان پیچ فلزی ( فیکسچر) است که درون استخوان قرار می‌گیرد و پس از گذشت چند ماه با بافت لثه و فک شما سازگار می‌شود.
این روش امروزه دارای موفقیتی بالای 95 درصد را دارد و از تحلیل استخوان فک و لثه جلوگیری می‌کند. همچنین این درمان دارای بالاترین طول عمر، استحکام و بیشترین شباهت به دندان طبیعی است.
انواع ایمپلنت دندان
ایمپلنت‌های اندواستیل
امروزه بهترین نوع ایمپلنت دندان و رایج‌ترین روش همین متد بوده که به شکل پایه‌های کوچک و گردی هستند که عمدتا از جنس تیتانیوم ساخته می‌شوند.
ایمپلنت ساب پریواستیل
این نوع روش برای افرادی مناسب است که استخوانی مناسب و مقاوم ندارند. در ایمپلنت ساب پریو استیل یک پایه فلزی برروی استخوان زیر لثه تعبیه می‌گردد و روکشهای دندان روی آن قرار می‌گیرند.
ایمپلنت یک مرحله‌ای
در این مدل از ایمپلنت دندان بعد از قرارگیری پایه درون استخوان فک، قسمتی از آن بیرون از بافت لثه قرار گرفته و همانطور که از اسمش پیداست، تنها یک مرحله جراحی دارد و بعد از بهبودی دیگر نیازی به جراحی لثه نیست و تاج دندان بر روی پایه بیرون زده قرار می‌گیرد.
ایمپلنت دندان دو مرحله‌ای
در این روش که محبوب‌ترین و رایج‌ترین نوع ایمپلنت دندان است، پس از آنکه پایه ایمپلنت درون استخوان فک و زیر بافت لثه قرار گرفت، بالای آن بوسیله بخیه بسته می‌شود. پس ازسپری شدن طول دوره درمان و زمان بهبودی مجدد بافت لثه برداشته شده و با جراحی دوم تاج و روکش دندان به پایه ایمپلنت متصل می‌گردد.
حتما بخوانید: ایمپلنت دیجیتال چیست؟
انواع روش ایمپلنت دندان
در واقع انتخاب روش مناسب برای ساختار فک و دندانهای شما، به عهده دندانپزشک بوده و شامل موارد زیر هستند:
ایمپلنت به روش پانچ
در این روش یک سوراخ در استخوان فک می‌سازند و سپس ایمپلنت دندان را درون آن سوراخ قرار می‌دهند. این سوارخ را با ابزار مخصوصی به نام پانچ ( یک مته مخصوص ) ایجاد می‌کنند. سایز و عمق سوراخ به طول و قطر ایمپلنت بستگی دارد.
ایمپلنت دندان با لیزر
ایمپلنت‌های دندانی با لیزر یکی از جدیدترین و پیشرفته‌ترین روش‌های نصب ایمپلنت است که فرآیند جراحی با اشعه لیزری با طول موج خاص انجام می‌شود. اشعه لیزر سوراخ‌های مورد نیاز را بر روی استخوان فک ایجاد می‌نماید. این روش با دقت بسیار بالا و کنترل مناسب بر روی بافت عمل خواهد کرد. همچنین با ایجاد حرارات کنترل شده موجب برش بافت و تسریع بهبودی بیمار می‌شود. در مرحله آخر ایمپلنت دندان درون سوراخ ایجاد شده با لیزر قرار می‌گیرد.
ایمپلنت دندان با پودر استخوان
برخی افراد کاندید ایمپلنت‌های دندانی، از استحکام کافی استخوان فک برخوردار نیستند که اصطلاحا به آن تراکم استخوان پایین فک گفته می‌شود. در این وضعیت دندانپزشک از پیوند استخوان استفاده می‌کند که همان پودر استخوان جهت تحریک رشد سلول‌های بنیادی است. به کمک این روش فضای اطرف ایمپلنت در استخوان پر می‌شود. در واقع از پودر استخوان به جای پیچ فیکسچر یا سایر روش‌های ادغامی استخوانی استفاده می‌کنند. در اجرای این روش هیچ محدودتی وجود ندارد و برای هر تعداد دندان که، از دست رفته، می‌توان استفاده کرد.
ساختار و جنس ایمپلنت دندان چیست؟
جنس ایمپلنت دندان از تیتانیوم بوده که با بدن انسان بسیار سازگار است. جراح با دستگاه‌های پیچ مانند ایمپلنت را که در واقع به شکل یک میله باریک است، در درون استخوان فک قرار می‌دهد، تا به عنوان لنگر دندان مصنوعی به نام تاج عمل کند. تاجی که باید روی این پایه قرار گیرد به صورت سفارشی متناسب با فک و دهان هر فرد ساخته می‌شود تا با رنگ سایر دندان‌ها مطابقت داشته باشد.
واجدین شرایط ایمپلنت دندان
افرادی که شرایط زیر را داشته باشند می‌توانند ایمپلنت نمایند:
- لثه سالم
- تراکم استخوان کافی
- بهداشت دهان و دندان خوب
ایمپلنت دندانی برای چه کسانی ممنوع است؟
- زنان باردار
- افراد زیر 18 سال
- افراد سیگاری و الکلی
- افراد تحت درمان پرتودرمانی برای نواحی سر و گردن
- بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده، نقص سیستم ایمنی و بیماری‌های بافت همبند و هموفیلی
- عدم انسجام و قدرت کافی استخوان فک
در موارد خاصی مانند ابتلا به پوکی استخوان یا بیماری‌های مرتبط با آن، هنوز نمی‌توان با اطمینان حرف زد ولی بدون شک در کارکرد و ماندگاری ایمپلنت دندان تاثیر دارد.
کارهای مهم قبل از ایمپلنت دندان
- اولین و مهم‌ترین اقدام، معاینه دقیق لثه‌ها و اطمینان از سلامتی کامل آن‌ها است. بر طرف کردن هر گونه عفونت و پوسیدگی در لثه و دندانهای مجاور محل قرار گیری ایمپلنت دندان بسیار مهم است.
- تهیه یک اسکن دقیق از استخوان فک و بررسی این ناحیه جهت اطمینان از مناسب بودن بافت استخوان برای قرار دادن پایه ایمپلنت الزامی است.
- در صورت داشتن هر گونه بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت نوع دوم، سابقه سکته مغزی یا قلبی، سابقه پیوند عضو، استفاده از داروهای خاص، فشار خون بالا باید پزشک معالج خود را در جریان بگذارید.
اجزای تشکیل دهند ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان معمولا 3 بخش اصلی دارد:
1) پیچ ایمپلنت
2) اباتمنت
3) پروتز
پیچ ایمپلنت طی یک عمل جراحی در استخوان فک قرار گرفته و اباتمنت به پیچ وصل می‌گردد و در نهایت پروتز که می‌تواند شامل تاج یا بریج دندانی باشد، بر روی آن قرارداده می‌شود. پیچ ایمپلنت در واقع همانند ریشه دندان طبیعی عمل کرده و اباتمنت جهت پشتیبانی از پروتز بکار گرفته می‌شود.
کلید موفقیت ایمپلنت دندان به کمیت و کیفیت استخوانی که قرار است ایمپلنت در آن قرار گیرد، بستگی دارد.
مراحل ایمپلنت دندان
- معاینه و بررسی سوابق پزشکی توسط دندانپزشک برای انتخاب مناسب‌ترین روش ایمپلنت
- عکسبرداری رادیولوژی برای بررسی زیر ساخت فک و دهان جهت مشخص شدن محل دقیق ایمپلنت
- پیوند استخوان فک برای کاشت ایمپلنت دندان، جهت ایجاد قاعده‌ای مستحکم جهت نگه داشتن پایه ایمپلنت
- قالب گرفتن و ساخت پروتز دندانی با دقت و حساسیت بسیار زیاد
- انجام کاشت ایمپلنت و طی دوره لازم جهت جوش خوردن آن به استخوان فک
- قرار دادن پروتز دندان برروی پایه ایمپلنت، پس از اطمینان از اتصال پایه به استخوان فک
- چکاپ در بازه‌های زمانی 3 ماهه جهت مراقبت از کاشت ایمپلنت
مراقبت‌های بعد از ایمپلنت
نتیجه موفقیت آمیز کاشت دندان به روش ایمپلنت و به مراقبت‌های بعد از آن بستگی دارد. رعایت موارد زیر می‌تواند باعث افزایش دوام و ماندگاری ایمپلنت دندان شده و از عوارض احتمالی جلوگیری نماید.
- استراحت در 24 ساعت اولیه و عدم انجام فعالیت‌های سنگین و استفاده از مسکن‌های تجویز شده، اولین قدم در مراقبت از ایمپلنت است.
- چند روز بعد از انجام جراحی زمانی که حساسیت ناشی از جراحی بر طرف شد، استفاده از مسواک و نخ دندان به طور منظم یکی از اصلی ترین راه کارهای مراقبت بعد از ایمپلت دندان است.
- استفاده از دهانشویه و آب نمک می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از آلوده شدن محل جراحی موثر باشد.
- عدم اعمال فشار بر روی ایمپلنت انجام شده و استفاده از غذاهای نرم بسیار مهم است.
- عدم استعمال سیگار و دخانیات تا پایان بهبودی کامل، می‌تواند کیفیت نهایی ایمپلنت انجام شده را تضمین نماید.
مزایای ایمپلنت دندانی
دلایلی که کاشت دندان با ایمپلنت را یک گزینه مناسب به عنوان جایگزین دندان از دست رفته می‌کند، به شرح زیر است:
- طبیعی بودن و هماهنگی با دندانهای دیگر
- کمک به حفط سلامت دهان و دندان
- بازگرداندن زیبایی از دست رفته دندان‌ها همانند دندان طبیعی
- استحکام و ثبات بسیار بالای ایمپلنت دندان
- حفظ استخوان فک و جلوگیری از تغییرات ناخواسته صورت
- قرار گرفتن به صورت دائمی در دندان و عدم نیاز به خارج کردن آن در مواقع خاص
- محافطت از دندانهای باقی‌مانده شما در برابر آسیب یا فشار
- مراقبت آسان همانند دندان طبیعی
- تاثیر مثبت در گفتار بیمار
- دوام بالا و ماندگاری ایمپلنت دندان نسبت به درمان‌های مشابه
عوارض ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندانی به طور قابل توجهی کیفیت زندگی و سلامت افراد را بهبود می‌بخشد، اما مانند هر عمل جراحی دیگری احتمال بروز مشکلات و عوارض ناخواسته وجود دارد. همچنین عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط فرد، بیماری‌های زمینه‌ای و عدم تبحر و مهارت دندانپزشک می‌تواند این عوارض را بیشتر کند، که شامل موارد زیر هستند:
- پروسه درمان نیاز به صبوری داشته، چرا که تعداد جلسات مورد نیاز برای طی پروسه درمان مشخص نیست و در افراد مختلف فرق می‌کند.
- برای همه مناسب نیست چون نیازمند حجم و تراکم مناسبی از استخوان فک است.
- شل شدن و از دست رفتن ایمپلنت از عوارضی احتمالی است.
- تورم در ناحیه لثه و گونه‌ها که طبیعی بوده و بعد از طی دوره لازم بر طرف می‌گردد.
- شکستن پایه یا روکش ایمپلنت که خیلی به ندرت اتفاق می‌افتد.
- چون کاشت دندان با ایمپلنت یک جراحی تمام عیار است، احتمال بروز خطراتی مانند عفونت، آسیب‌های عصبی و خونریزی در طی پروسه وجود دارد.
- شاید به دندانهای اطراف محل ایمپلنت در هنگام کاشت آسیب وارد گردد.
- احتمال آسیب بافت‌های اطراف مانند سوراخ شدن سینوس‌ها در حین جراحی وجود دارد.
- عفونت موضعی در استخوان فک و لثه به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان گاهی رخ می‌دهد.
- افرادی که بیماری دیابت کنترل نشده دارند در صورت انجام ایمپلنت ممکنه دچار عفونت‌های سیستمیک شوند.
- مصرف سیگار و دخانیات روند درمان و بهبودی را به تاخیر می‌اندازند.
هزینه ایمپلنت دندان
قیمت ایمپلنت دندان مانند سایر درمان‌های پزشکی به عوامل مختلفی بستگی داشته و نمی‌توان یک قیمت کلی و مشخص را بیان کرد. به جز مهارت و دانش دندانپزشک، محل و موقعیت مطب دندانپزشکی که قراراست ایمپلنت در آن انجام شود، موارد زیر می‌توانند در قیمت نهایی تاثیرگذار باشند:
- کیفیت، مقدار و محل استخوان :
در صورتی که عرض و ارتفاع استخوان در محلی که قرار است جایگذاری شود، کافی باشد، نیازی به هزینه اضافی نیست، اما در صورتی که استخوان دچار تحلیل شده باشد یا شکل و اندازه آن کافی نباشد، نیاز به پیوند استخوان فک خواهد بود. این مسئله می‌تواند هزینه درمان را افزایش دهد.
- تعداد دندانهای نیازمند به ایمپلنت و نوع پروتز:
روکش، بریج ثابت و پروتز متحرک مبتنی بر ایمپلنت ( که اصطلاحا به نام OVER Denture شناخته می‌شوند) از مواردی هستند که می‌توانند برای جایگزینی دندان‌ها استفاده شوند. بسته به این‌که کدامیک از این پروتزها ساخته شود، قیمت تمام شده متفاوت خواهد بود. بدون شک هزینه یک عدد ایمپلنت با هزینه پروتز کامل دندانی متفاوت است، همچنین پروتز متحرک از نوع ثابت کم هزینه‌تراست.
- نوع ایمپلنت:
ایمپلنت‌های استاندارد بین 3 تا 6 میلی‌متر قطر و 6 تا 14 میلی‌متر طول دارند، انواعی از مینی ایمپلنت نیز وجود دارند که حدود 2 میلی‌متر قطر داشته و گاهی برای جایگزینی دندان بسیار کوچک یا در ترکیب با یک گروه برای حمایت از پروتز متحرک می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
برای رفاه حال بیماران و خدمت رسانی بهتر، کلیه مشاوره‌های دندانپزشکی به صورت رایگان انجام شده و می‌توانید قبل از هر اقدامی با مشورت با پزشک معالج بهترین تصیمیم گیری را انجام دهید.
کاربردهای ایمپلنت برای درمان مشکلات دیگر دندان
یکی از کاربردهایی که در بین عموم مردم بسیار شناخته شده است، به عنوان جایگزین دندان طبیعی از دست رفته است. اما برای موارد دیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد که به شرح زیر هستند:
-
به عنوان تکیه‌گاه دندان مصنوعی:
به دلیل ثبات و استحکامی که ایمپلنت دندانی دارد، از آن‌ها به عنوان تکیه گاه برای دندانهای مصنوعی نیز استفاده می‌گردد. برای بیمارانی که همه دندان‌های‌شان را به دلایل مختف از دست داده‌اند، راه‌هایی وجود دارد که پروتز راحت و با ثباتی را با به کارگیری حداقل تعداد ایمپلنت داشته باشند. به این صورت که از 4 ایمپلنت در هر فک استفاده کرده و پروتز کاملی از دندانهای فک بالا و پایین را بر روی پایه‌های ایمپلنت انجام شده سوار می‌کنند. این متد درمانی به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد.
-
مینی ایمپلنت در ارتودنسی:
در درمان‌های ارتودنسی نیز می‌توان به عنوان انکوریچ ( نقطه اتکا جهت اعمال نیرو به دندان‌ها) به طور موقت، استفاده کرد. این مینی ایمپلنت‌های کوچک برای کمک به جا‌به‌جایی دندان‌ها به استخوان آرواره متصل می‌شوند و پس از آنکه درمان کامل شد، از فک خارج می‌گردند.
کارهایی که به ایمپلنت صدمه می‌زند
ایمپلنت دندان برای افرادی که به سلامت عمومی خود اهمیت می‌دهند گزینه بسیار خوبی است. با این وجود برخی کارها و عادت‌های غلط وجود دارند که می‌توانند برای ایمپلنت دندان آسیب در پی داشته باشند، که شامل موارد زیر هستند:
- سیگار کشیدن و مصرف قلیان
- شکستن خشکبار و آجیل با دندان
- باز کردن درب بطری
- جویدن اشیاء سخت مانند خلال دندان، ناخن، مداد و …
ایمپلنت فوری
متد ایمپلنت فوری یک روش پیشرفته است که به طور معمول بلافاصله در مدت زمان کوتاهی پس از جراحی استخوان، دندان مصنوعی را روی ایمپلنت نصب می‌کنند. این شیوه برای افرادی که یک یا چند دندان از دست رفته دارند یا دندان‌های‌شان خراب شده، مناسب است.
ایمپلنت‌های فوری سرعت جوش خوردن بالایی داشته و می‌تواند بین 1 روز الی 1 هفته به طول انجامد، البته فرد باید دارای شرایط مساعد برای انجام آن باشد.
ایمپلنت دندان در یک نگاه
ایمپلنت دندان یک تلاش گروهی بین بیمار،دندانپزشک و پریودنتیت است. آن‌ها بعد از بررسی و مشاوره، تعیین می‌کنند که کدام روش ایمپلنت مناسب بیمار بوده و بسته به شرایط بیمار و نوع ایمپلنت انتخابی، پریودنتیست برنامه درمانی مناسب بیمار را ارائه می‌دهد. در صورتی که فرد یک دندان را از دست داده باشد، یک ایمپلنت و تاج جایگزین برای آن تعیین می‌گردد. اما اگر بیمار چندین دندان را از دست داده باشد، بریج‌های ایمپلنت گزینه مناسب‌تری هستند. در برخی مواقع برای افرادی که قصد گذاشتن دندان مصنوعی کامل را دارند، می‌توان بریج کامل یا پروتز کامل ایمپلنت را پیشنهاد کرد. شما می‌توانید با دریافت نوبت و مشاوره رایگان، از کلیه خدمات تخصصی و زیبایی دندان دکتر آزاده خلجیان بهره‌مند شوید.
سوالات متداول
1-ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان( Dental Implant) یک روش مناسب، برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته بوده که از پایه‌های کوچکی تشکیل شده که با اتصال به استخوان فک درون ریشه دندان جای می‌گیرند. بدین ترتیب دندانهای ایمپلنتی همچون دندانهای طبیعی عمل می‌کنند.
2-دوره نقاهت درمان ایمپلنت دندان چقدر است؟
دوره نقاهت و مدت زمان لازم برای بهبودی با توجه به شرایط دهان و دندان‌ها و همچنین روش درمان دندانپزشک متفاوت است. در این مدت بهتر است که دستورالعمل‌های دندانپزشک را موبه‌مو رعایت کنید.
3-آیا استفاده از ایمپلنت محدودیت سنی دارد؟
به دلیل این که در افراد زیر 18 سال، هنوز استخوان فک به طور کامل تکامل نیافته است، توصیه می‌شود، بعد از این سن اقدام به ایمپلنت دندان نمایند.
4-آیا ایمپلنت دندان دائمی است؟
به طور کلی عمر مفید ایمپلنت دندانی بین 15 تا 20 سال تخمین زده می‌شود، اما این طول عمر وابسته به عواملی مانند: کیفیت ایمپلنت، میزان مهارت دندانپزشک در انجام پروسه درمان، سلامت و بهداشت دهان و دندان است.
5-مدت زمان انجام پروسه درمان چقدر است؟
ایمپلنت‌های دندانی امروزه انواع مختلفی دارند اما برای ایمپلنت‌های معمولی مدت زمانی بین 2 الی 6 ماه در نظر گرفته می‌شود که البته بسته به نوع عمل و شرایط بیمار فرق می‌کند.
